Sinds 1876 is het landgoed eigendom van het adelijke geslacht Van Boetzelaer. Voor zover bekend heeft het landgoed in het verleden aan de volgende families toebehoord.

Familie Gerobulus

Tussen 1651 en 1721 was Eyckenstein in bezit van het geslacht Gerobulus, waarvan veel leden vooraanstaande functies in de maatschappij bekleedden. Johannes Gerobulus, die omstreeks 1605 geboren is, kocht het in 1651. Op een kaart van 1699 staat de naam Gerobulus vermeld op de plaats van het huidige Eyckenstein. De naam Gerobulus is een vergriekste versie van de Nederlandse naam Oudraad (gero = oud en bulus = raad).

Johannes was zoon van Roelant Jansz Gerobulus en Elisabeth Schipmans. Vader Roelant was goudsmid, oud-kameraar en schepen. (In het Rijksmuseum staat een zilveren wijnkroes die Roelant in 1629 in Utrecht gemaakt heeft. De wijnkroes is gemaakt van zilver dat Piet Heyn op 7 september 1628 op de Spaanse Zilvervloot veroverd had.) Ook grootvader (vader van Roelant) heette Johannes Gerobulus. Hij leefde van 1540 tot 1606 en was een bekende “Dienaer des Goddelichen Woorts” in achtereenvolgens Emden, Tergast, Vlissingen, Harlingen, Deventer, Harderwijk en ten slotte Utrecht, waar hij stierf. In de Synode van Dordrecht in 1574 was hij afgevaardigde vanuit Vlissingen.

Johannes Gerobulus (koper van Eyckenstein) werd in 1617 leerling bij het goud- en zilversmidsgilde en werd in 1632 als meester. Van 1640 en 1641 was hij keurmeester. Op 10 augustus 1642 benoemden Gedeputeerde Staten Johannes Gerobulus tot muntmeester. Tijdens zijn muntmeesterschap woonde Johannes Gerobulus aan de westzijde van de Neude in Utrecht. Het is niet duidelijk of het hier de ambtswoning van de muntmeester betrof. Onder zijn muntmeesterschap verhuisde de munt van de Sacksteeg naar een nieuw pand in het Sint Caeciliaklooster. Johannes Gerobulus is tot 1662 muntmeester gebleven. Hij overleed in 1679 en werd in de Regulierskerk in Utrecht begraven.

Johannes trouwde in 1643 op ongeveer 38-jarige leeftijd met Geertruijt van Berck (dochter van Nicolaas van Berck en Isabella van Heurn). Uit hun huwelijk zijn minstens tien kinderen voortgekomen, waarvan er vele op jonge leeftijd stierven. Later geboren kinderen werden dan weer naar deze jong overleden kinderen vernoemd, zoals dat in die tijd veel gedaan werd. Geertruijt overleed in 1706.

Eén van deze tien kinderen was Geertruyd Gerobulus (1657 – 1720). Geertruyd Gerobulus trouwde met Egidius van den Bogaart, predikant in Leerdam. Voor zover bekend hebben Egidius en Geertruyd één zoon en vijf dochters gekregen: Justus, Sara, Ysabella, Johanna Elisabeth en Regnera. In 1707 is Egidius overleden, terwijl zijn vijf kinderen nog niet de volwassen leeftijd bereikt hadden (zie verder bij familie Van Poolsum).

Familie van Poolsum

Twee dochters van Geertruyd Gerobulus en Egidius van den Bogaart zijn getrouwd met twee zonen uit het geslacht Van Poolsum: Isabella van den Bogaart met Dirck Abraham van Poolsum (advocaat in Utrecht) en Regnera van den Bogaart met Justus van Poolsum (schout van de Lange Ruyge Weyde).

Uit een boedelscheiding uit 1721, na het overlijden van Geertruyd Gerobulus, blijkt dat het landgoed (toen al “hofstede Yckensteyn” genoemd) voor 1/3 deel aan Dirck Abraham van Poolsum toebedeeld werd en voor 2/3 deel aan Justus van Poolsum. Hiermee ging het landgoed over van het geslacht Gerobulus naar het geslacht Van Poolsum. Uiteindelijk  is ook het laatste 1/3 deel bij Justus van Poolsum terecht gekomen. In een boedelscheiding uit 1735 staat dat de twee dochters van Justus van Poolsum, Sandrina Gerarda van Poolsum en Johanna van Poolsum, samen o.a. “twee derde parten van hofstede, met 61 mergen lands” toebedeeld krijgen. Een “derde part van hofstede met 61 mergen lands” werd aan Justus van Poolsums tweede vrouw Johanna Christina van Wyck toebedeeld. Een ‘hofstede’ was een buitenplaats. Een ‘mergen’ is hetzelfde als een ‘morgen’ en staat gelijk aan de hoeveelheid land die men in één morgen kon ploegen, ongeveer 0,85 hectare.

Familie Swaving

Adriaan Hendrik Eyck

(1725 – 1802)

Adriaan Hendrik Eyck kocht Eyckenstein op 18 oktober 1777. Adriaan Hendrik Eyck is in 1764 in Vlissingen met zijn nicht Adriane Maria Lammens (1740 – 1786) getrouwd. Zij behoorde tot een burgemeestersgeslacht uit Vlissingen, maar werd geboren in Batavia. Haar ouders waren Pieter Willem Lammens (1711) en Alette Helena Oostwald. Pieter Willem voer in 1736 als buitengewoon Raad van Justitie met de VOC naar Batavia. Zijn zusters Maria Wilhelmina (1709) en Johanna Susanna (1713) voeren als betalende passagiers met hem mee. Deze twee zusters hebben onderweg een uniek dagboek bijgehouden, dat door vererving in onze dagen bij nazaten van de familie Eyck terecht gekomen is. In 2002 is dit dagboek uitgebracht: “Op reis met de VOC”.

Adriaan Hendrik Eyck was sinds 1756 lid van de vroedschap (=stedelijke regering) van Utrecht. In 1784 sloten veel leden van de vroedschap, onder andere Adriaan Hendrik Eyck, zich aan bij de patriotten. Uit deze patriotse vroedschap ontstond de zogenaamde Pretense Raad uit de jaren 1786-1787. Voorzitter van deze Pretense Raad en eerste burgemeester van Utrecht gedurende de jaren 1786-1787 was Adriaan Hendrik Eyck.

Daar de in 1748 opgerichte patriotse burgerkorpsen, die goed bewapend en geoefend waren, een bedreiging vormden voor stadhouder Willem V, week deze uit naar Gelderland en riep hij in 1787 de hulp in van zijn zwager, de Pruisische koning Frederik Willem II. Deze zond in 1787 een sterk leger. De patriotten waren hier niet tegen opgewassen en velen van hen moesten vluchten naar onder andere de Zuidelijke Nederlanden en Frankrijk. Ook Adriaan Hendrik Eyck vluchtte en wel naar Frankrijk. Een en ander betekende dat eind september 1787 de Pretense Raad weg was. Eén maand later namen de Orangistische regenten de plaats in van de Pretense Raad en was het gedaan met de democratie in de stad Utrecht. Adriaan Hendrik Eyck liet in Frankrijk pamfletten drukken en liet ze onder meer in Utrecht en Maartensdijk ophangen. In deze pamfletten adviseerde hij de bevolking niet in te gaan op voorstellen van het Orangistische regentenbestuur om bezittingen van gevluchte patriotten te kopen.

Na de installatie van de raad der gemeente Utrecht werd hij dan ook tot Maire (burgemeester) gekozen. In die functie was hij voorzitter van de raad en van het Comité van Algemeen Welzijn. Zowel door zijn bevoegdheden als door zijn persoonlijke prestige was Eyck de eerste man van de Domstad. Op 18 september 1797 nam Adriaan Hendrik Eyck afscheid als burgemeester. Zijn leeftijd was voor hem reden dit ambt neer te leggen. Hij was bijna 72 jaar en zijn gezondheid liet te wensen over. Tot 1802 vervulde hij nog de functie van Maarschalk van Eemland, maar die post had slechts een juridische betekenis. Op 18 juli 1802 overleed Adriaan Hendrik Eyck in Utrecht.

Mr. Maurits Jacob Eyck van Zuylichem

(1764 – 1853)

Maurits Jacob Eyck vervulde na 1795 functies op provinciaal niveau en werd op 7 februari 1803 lid van het Utrechtse gemeentebestuur. Tussen 1808 en 1811 was hij wethouder van de stad Utrecht. Van 1811 tot 1847 was hij burgemeester van Maartensdijk.

In 1818 kocht hij de Heerlijkheid Zuylichem. Een heerlijkheid is een bestuursgebied waar de titel ‘heer’ met de daarbij behorende rechten aan ontleend mag worden. Zuylichem ligt in het westen van de Bommelerwaart. Hierna heette de familie voortaan Eyck van Zuylichem. Om precies te zijn: hij noemde zichzelf Burggraaf mr. Maurits Jacob Eyck van Zuylichem, hoewel dat geen erkende titel is geweest. Hij overleed in 1853 op Eyckenstein. Op 80-jarige leeftijd, drie jaar voor zijn dood, tekende hij een lang lint met alle gebouwen van Eyckenstein.

Frans Nicolaas Marius Eyck van Zuylichem

(1806 – 1876)

Nicolaas Laurens Burman Eyck tot Zuylichem (1895), burgemeester van Maartensdijk van 1880 tot 1895. Bron: RHC Vecht en Venen

Frans Nicolaas Marius Eyck van Zuylichem (zie foto), zoon van mr. Maurits Jacob Eyck, volgde hem 19  juli 1847 op als burgemeester van Maartensdijk en bekleedde dit ambt tot 5 oktober 1866. Na de dood van zijn vader in 1853 werd hij eigenaar van landgoed Eyckenstein. Hij was naast burgemeester van Maartensdijk ook watergraaf van het waterschap in die plaats. Frans Nicolaas was een beroemde bouwkundige, die over middeleeuwse bouwkunst schreef.

In 1842 trouwde Frans Nicolaas met Anne Brigitta Story van Blokland (1819 – 1879). Samen kregen zij vijf kinderen: Maurits Adriaan Frans Eyck (1873), Willem Gerard Maurits Eyck, Heer van Zuylichem (1846), Mathia Jacoba Eyck (1848), Francina Johanna Eyck (1853) en Nicolaas Laurens Burman Eyck (1853). De jongste twee waren een tweeling. Op 12 september 1855 kreeg Nicolaas Laurens (op tweejarige leeftijd) bij koninklijk besluit toestemming tot het voeren van de naam Burman, afkomstig van zijn grootmoeder Francina Johanna Burman. Hij ging vanaf die tijd door het leven als Nicolaas Laurens Burman Eyck van Zuylichem.

Frans Nicolaas Marius Eyck van Zuylichem heeft de Gezichtslaan in Bilthoven van 2,5 kilometer lengte aan laten leggen, als oprijlaan en zichtlaan voor Eyckenstein.

Na de dood van Frans Nicolaas Marius Eyck van Zuylichem in 1876 op Eyckenstein verkocht zijn weduwe landgoed Eyckenstein. Daartoe werd het landgoed opgesplitst in kleine kaveltjes, die stuk voor stuk werden geveild, evenals de bomen in het parkgedeelte. Daarna werd het geheel ingezet en verkregen door Van Boetzelaer – Both Hendriksen die op het aangrenzende landgoed Sandwijck in De Bilt woonde.

Stamboom van de familie Eyck 

Elisabeth Charlotta Petronella barones van Boetzelaer – Both Hendriksen

(1809 – 1880)

Elisabeth Charlotta Petronella Both Hendriksen (1809 – 1880) is een nakomeling van Pieter Both, die in 1609 de eerste Gouverneur-Generaal van Nederlands Indië werd. Sinds 1872 was zij weduwe van Mr. Christiaan Willem Johan baron van Boetzelaer van Dubbeldam (1806 – 1872), met wie ze sinds 1835 getrouwd was geweest. Hij was kamerheer in buitengewone dienst van de koningen Willem I, II en III en ook was hij lid van de Provinciale Staten van Utrecht en van den Gemeenteraad van Utrecht. Gedurende hun huwelijk hebben zij aan de Oude Gracht in Utrecht gewoond. ‘s Zomers verbleven ze echter op hun ‘buiten’ in De Bilt, landgoed Sandwijck, dat Elisabeth van haar vader geërfd had. In die tijd grensde landgoed Sandwijck aan landgoed Eyckenstein.

Het moeten zeer gelovige en sociaal bewogen mensen geweest zijn. Dat valt ook op te maken uit de grafrede die gehouden werd bij de begrafenis van Mr. Christiaan Willem Johan, waar onder andere Nicolaas Beets gesproken heeft.

Na de dood van Frans Nicolaas Marius Eyck van Zuylichem, de toenmalige eigenaar van landgoed Eyckenstein, verdeelde diens weduwe in 1876 het landgoed in stukjes om ze te veilen. Na twee dagen veilen deed Elisabeth Charlotta Both Hendriksen een bod op het geheel van 673 ha. Zo werd zij eigenares van Eyckenstein en het landgoed en vielen Eyckenstein en Sandwijck onder één beheer. Hoe de veiling van Eyckenstein was opgezet, kunt u in oude krantenberichten lezen. Eyckenstein en Sandwijck waren de eeuw ervoor ook al voor korte tijd onder één beheer geweest. Johannes Sebastiaan van Naamen was in die tijd eigenaar van Sandwijck en kocht Eyckenstein toen Adriaan Hendrik Eyck als patriot naar Frankrijk gevlucht was.

Mr. Christiaan Willem Johan baron van Boetzelaer
van Dubbeldam (1806 – 1872)

Elisabeth Charlotta Petronella barones van Boetzelaer –
Both Hendriksen (1809 – 1880)

Eén van de krantenberichten naar aanleiding van de veiling van Eyckenstein.

Een oostelijke deel van het landgoed (ongeveer 100 ha) werd daarna weer terugverkocht aan Nicolaas Laurens Burman Eyck tot Zuylichem, één van de erfgenamen van de familie  Eyck, die daarop in 1876 de Mauritshoeve als boerderij liet bouwen en het landhuis Roverestein, waar hij ging wonen (Rovere is oud Italiaans voor eik).

Het huis Eyckenstein bleef tot 1878 leeg staan. Tot die tijd deed het landgoed dienst als jachtgebied voor de zonen van de weduwe Elisabeth Charlotta Petronella van Boetzelaer – Both Hendriksen.

Mr. Willem Carel baron van Boetzelaer

(1845 – 1934)

Mr. Otto Maximiliaan baron van Boetzelaer

(1891 – 1954)

Mr. Otto Maximiliaan baron van Boetzelaer trouwde in 1916 met Ursula Cunera jonkvrouw van Asch van Wijck. Zij groeide op op Landgoed Prattenburg in Rhenen. Omstreeks 1920 is hij met zijn gezin in Dinther (NB) gaan wonen, vanwege zijn werk als griffier bij het Kantongerecht in Veghel. Na opheffing van dit Kantongerecht kreeg hij een functie bij de Raad van Beroep in Den Bosch. Van 1935 tot 1954 was Otto Maximiliaan Heemraad bij het Waterschap Maartensdijk.

Van 1934 tot 1943 (officieel zelfs tot 1946) is het landgoed gemeenschappelijk eigendom van de vier erfgenamen van Willem Carel gebleven. Het landhuis is in en tot vlak na de Tweede Wereldoorlog door verschillende legermachten bezet geweest. Na de verdeling werd Otto Maximiliaan eigenaar van het stuk grond waar Eyckenstein op staat. In juni 1946 kwam hij er vanuit Noord-Brabant met zijn vrouw en zijn zoon Rutger Wessel (1918) wonen. Voorafgaand aan de verdeling had Otto Maximiliaan al 51 ha van het landgoed Roverestein teruggekocht.

Mr. Otto Maximiliaan baron van Boetzelaer (1891 – 1954)

Ursula Cunera barones van Boetzelaer – jonkvrouw van Asch van Wijck (1892 – 1963)

Er moest, na de verwaarlozing en schade door de bezetting, veel aan gebeuren. Zij hebben het huis weer bewoonbaar gemaakt. Vanwege de woningnood na de oorlog woonden er in die tijd vier families in het landhuis: het gezin Van Boetzelaer, het tuinmansgezin en nog twee gezinnen. Als gezinnen weggingen kwamen er weer nieuwe voor in de plaats. In 1954 is Otto Maximiliaan van Boetzelaer overleden.

Rutger Wessel baron van Boetzelaer

(1918)

Rutger Wessel baron van Boetzelaer heeft zich tijdens zijn studie in Wageningen verdiept in de bosbouw. Hij trouwde in 1951 met Anna Elisabeth barones van Lawick. Anna Elisabeth groeide op in Breda, waar haar vader gouverneur van de Koninklijke Militaire Academie was. Samen met Anna Elisabeth kreeg hij vier kinderen. Na het overlijden van zijn vader in 1954 heeft hij Eyckenstein geërfd, waarna hij in de oostvleugel is gaan wonen. Evenals zijn vader en grootvader heeft Rutger Wessel vele jaren in het Waterschap gezeten (van 1960 tot in de jaren negentig). In 1965 erfde hij het van zijn peetoom en naamgenoot het noordelijke deel van Eyckenstein. In 1966 en 1967 verwierf hij delen van Roverestein waaronder de Mauritshoeve. Ook van de zijde van Van Lawick zijn boerderijen aan het landgoed toegevoegd. Zijn vrouw Anna Elisabeth stierf in 1977.

Rutger Wessel woont nog steeds op Eyckenstein met zijn oudste zoon Otto Maximiliaan en zijn gezin. Otto Maximiliaan heeft nu het beheer van het landgoed in handen.

Stamboom van de familie van Boetzelaer